Artikel: 1981100101 Titel: Redactioneel - Opdragtsbrief Rubriek/subrubriek: Algemeen / Schenkingen
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Secretariaat Oud Zoeterwoude
De Stichting "Oud Zoeterwoude" doet een dringend beroep op bezitters van oude ansichtkaarten, prenten, documenten, foto's e.d. deze zorgvuldig te bewaren, opdat niets verloren gaat, zeker niet waar het Zoeterwoude van vroeger betreft. Wij verzoeken U beleefd deze ter beschikking te stellen aan onze Stichting zodat langs fotografische weg duplicaten gemaakt kunnen worden voor ons archief. U ontvangt Uw bezit, beslist ongeschonden terug.
De Stichting "Oud Zoeterwoude" doet een dringend beroep op bezitters van oude ansichtkaarten, prenten, documenten, foto's e.d. deze zorgvuldig te bewaren, opdat niets verloren gaat, zeker niet waar het Zoeterwoude van vroeger betreft.
Onlangs kwamen wij in het bezit van enige zeer oude koopakten, zogenaamde "opdragtsbrieven" van boerderijen in Zoeterwoude.
Het zijn maar kleine documenten, waarin het ambacht Zoeterwoude verklaart, dat een bepaalde boerderij een andere eigenaar heeft gekregen.
203.
Artikel: 1981100202 Titel: Stichting Oud-Zoeterwoude Rubriek/subrubriek: Algemeen / Colofon
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Secretariaat Oud Zoeterwoude
Statutair opgericht op 12 februari 1970 gevestigd: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude
Stichting Oud-Zoeterwoude
2382 XP Zoeterwoude
De stichting heeft ten doel de bevordering van de kennis van en de belangstelling voor de geschiedenis van Zoeterwoude en omgeving; het opsporen, verzamelen en bewaren van gegevens, feiten en voorwerpen omtrent de geschiedenis van Zoeterwoude en het zo
Oranjelaan 22 , Zoeterwoude
Dorpsstraat 9, Zoeterwoude
Lebuïnusstraat 16, Zoeterwoude
Hoge Rijndijk 29, Zoeterwoude
Noordbuurtseweg 35, Zoeterwoude
Hoge Rijndijk 48, Zoeterwoude
Watertje 44, Zoeterwoude
Zuidbuurtseweg 61 , Zoeterwoude
Dorpsstraat 2, Zoeterwoude
te Zoeterwoude t.n.v. de Penningmeester Stichting Oud-Zoeterwoude.
Het periodiek van de Stichting Oud-Zoeterwoude verschijnt 4x per jaar. Voor
Kopij en reacties: Lebuïnusstraat 16, 2382 XP Zoeterwoude.
204.
Artikel: 1981100405 Titel: Zoeterwoude, een eeuw geleden (01) Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Varia
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Paardekooper jr., C.P.J.
Het lijkt ons een goede gedachte in dit blad een vervolgverhaal te beginnen over het gebeuren in Zoeterwoude zo ongeveer honderd jaar geleden. Zodoende zijn wij gedoken in het archief van de gemeente en hebben de boeken van de gemeenteraad bestudeerd naar wat er omstreeks die tijd in Zoeterwoude heeft plaatsgevonden.
Zoeterwoude, een eeuw geleden
Het lijkt ons een goede gedachte in dit blad een vervolgverhaal te beginnen over het gebeuren in Zoeterwoude zo ongeveer honderd jaar geleden.
Zodoende zijn wij gedoken in het archief van de gemeente en hebben de boeken van de gemeenteraad bestudeerd naar wat er omstreeks die tijd in Zoeterwoude heeft plaatsgevonden.
De gemeente Zoeterwoude was toen in oppervlakte aanzienlijk groter dan nu.
Er was in Zoeterwoude slechts één school n.1. in de Dorpsstraat, terwijl de kinderen uit het gedeelte dat nu Leiden is, onderwijs genoten in de stad.
Aan het einde van 1881 kreeg Zoeterwoude van de stad Leiden te horen, dat het voortaan maar zelf voor onderwijs van die kinderen moest zorgen.
De bollenvelden in Zoeterwoude
Op diens verzoek wordt aan de Commissaris der Koning in Zuid-Holland gemeld: In Zoeterwoude worden op ca. 5 ha tulpen, narcissen, crocussen en leliën gekweekt, waarop 15 personen werkzaam zijn.
Moet vergunning worden gegeven voor de aanleg van tramen spoorwegen door de gemeente Zoeterwoude.
205.
Artikel: 1981101111 Titel: Van de Hel naar de Hemel (3) - Grensgeschillen Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
In de eerste jaren van Simon van Schoten's pastoraat raakte zijn overste, de commandeur der St. Jansorde te Haarlem, als patroon der kerk van Zoeterwoude in een merkwaardig geschil met de commandeur der Duitse orde te Leiden als pastoor van de St. Pieter aldaar. Deze laatste betwistte namelijk aan de St. Jansheren de kerkelijke rechtmacht over de Hoge Rijndijk en het meest noordelijke deel van de Weipoort tot aan de Burmade.
In de eerste jaren van Simon van Schoten's pastoraat raakte zijn overste, de commandeur der St. Jansorde te Haarlem, als patroon der kerk van Zoeterwoude in een merkwaardig geschil met de commandeur der Duitse orde te Leiden als pastoor van de St. Pieter aldaar.
Jammer genoeg, is de uitspraak in het onderhavige geschil verloren geraakt, maar ik meen toch te moeten aannemen, dat het betwiste gebied, ofschoon deel van het ambacht Zoeterwoude, kerkelijk tot Leiderdorp behoorde.
Want van de ene kant staat het vast, dat de grens tussen de parochies Zoeterwoude en Leiderdorp in de tweede helft van de 16e eeuw gevormd werd door de Stadsmolensloot (tussen Zoeterwoudse singel en Roomburgerwetering, thans Rijn-Schiekanaal), de Vaersloot (tussen Roomburger en Meerburgerwetering), de Watering (tussen Meerburg en Weipoortse Vliet) en de Burmade (ten oosten van die Vliet).
We mogen dus veilig aannemen, dat de grens na de ontginning van het Zwieterwoud in de 13e eeuw zo is vastgesteld als zij in de 16e eeuw nog altijd liep en dat het uiterste noord-oosten van het ambacht Zoeterwoude bijgevolg tot het kerspel Leiderdorp behoorde.
206.
Artikel: 1981101112 Titel: Van de Hel naar de Hemel (3) - Een jonge pastoor Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Bijna 34 jaar is Simon van Schoten in Zoeterwoude pastoor geweest. Zijn overlijden valt vermoedelijk in september 1473. Want 4 oktober van dat jaar gaf de officiaal van de aartsdiaken van de Utrechtse dom bevel om diaken Johan Willem Janssen, door de commandeur van Haarlem aan de aartsdiaken als pastoor voorgedragen, in de kerk van Zoeterwoude driemaal af te kondigen.
Bijna 34 jaar is Simon van Schoten in Zoeterwoude pastoor geweest. Zijn overlijden valt vermoedelijk in september 1473.
Want 4 oktober van dat jaar gaf de officiaal van de aartsdiaken van de Utrechtse dom bevel om diaken Johan Willem Janssen, door de commandeur van Haarlem aan de aartsdiaken als pastoor voorgedragen, in de kerk van Zoeterwoude driemaal af te kondigen.
Omdat er tegen de persoon van de voorgedragen kandidaat geen bezwaren werden ingebracht, stelde de aartsdiaken hem op vrijdag na 18 oktober 1473 tot pastoor van Zoeterwoude aan.
Want als pastoor van Zoeterwoude is hij in 1474 begonnen een boek van ontvangsten aan te leggen 6), waar uit wij enige gegevens omtrent het kerkelijk leven der parochie kunnen opdiepen.
207.
Artikel: 1981101212 Titel: Van de Hel naar de Hemel (3) - Pastoorsprebenden en liefdadigheid Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Door een andere parochiaan was op een stuk van 14 morgen in het Westwoud tussen de Meerburgerwetering en de Stompwijkse weg een jaarlijkse rente vastgezet, waarvoor de pastoor op Beloken Pasen na de processie en de volgende maandag na de H.Mis voor de zielerust van bepaalde overledenen een Miserere en een De profundis met het gebed "Deus, veniaelargitor" moest bidden.
Niet alleen particulieren lieten H.H. Missen opdragen, in Zoeterwoude bestond ook het heilige Kerstgilde, een broederschap voor wier leden de pastoor eens per week bij voorkeur op dinsdag aan het hoogaltaar een H.Mis moest doen" te betalen sonnendaechs nae kersdach alsmen dat ghilt drinct".
Zo mochten de zieken van Leiden alle hoogfeesten in de kerk van Zoeterwoude met de schaal laten rondgaan, waarvoor de pastoor eens per jaar met Allerheiligen drie stuivers ontving van degene, die gecollecteerd had.
208.
Artikel: 1981101313 Titel: Van de Hel naar de Hemel (3) - Hoogfeesten Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Tot de hoogfeesten behoorden niet alleen Kerstmis, Pasen, Maria Hemelvaart en Allerheiligen, maar onder andere ook op 24 juni het geboortefeest van St. Jan de Doper, de beschermheilige der Johannieters en op 12 november het feest van St. Lebuïnus, de patroon van de Zoeterwouders zelf. Behalve zijn feestdag in de winter had St. Lebuïnus ook nog een feest in de zomer, namelijk daags na St. Jan, dus op 25 juni, wanneer het overbrengen van zijn relieken herdacht werd.
Op Sint-Jansdag trokken de parochianen van Zoeterwoude met de beelden van St. Jan en St. Lebuïnus in processie uit over de Schenkel of ergens anders heen.
Artikel: 1981120101 Titel: Redactioneel - Terugblik Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Redactie Suetan
In de eerste aflevering van dit jaar van Suetan stond ergens een klein berichtje over een nieuwe redactie, die zich enigszins bedeesd voorstelde. Geen grootse aanpak of nieuwe opzet, neen zij zou trachten in het voetspoor van hun voorganger en grote voorbeeld Wim Bosman verder te gaan. Het was geen gemakkelijke start. Drie nieuwe, onervaren redacteuren, wel met aardige thema's, maar zonder kopij.
In de huidige opzet is er alle ruimte voor een ieder die zijn kennis over het oude Zoeterwoude aan het papier van Suetan zou willen toevertrouwen.
211.
Artikel: 1981120202 Titel: Stichting Oud-Zoeterwoude Rubriek/subrubriek: Algemeen / Colofon
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Secretariaat Oud Zoeterwoude
Statutair opgericht op 12 februari 1970 gevestigd: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude
Stichting "Oud-Zoeterwoude"
2382 XP Zoeterwoude
De stichting heeft ten doel de bevordering van de kennis van en de belangstelling voor de geschiedenis van Zoeterwoude en omgeving; het opsporen, verzamelen en bewaren van gegevens, feiten en voorwerpen omtrent de geschiedenis van Zoeterwoude en het zo
Oranjelaan 22 , Zoeterwoude
Dorpsstraat 9, Zoeterwoude
Lebuïnusstraat 16, Zoeterwoude
Hoge Rijndijk 29, Zoeterwoude
Noordbuurtseweg 35, Zoeterwoude
Hoge Rijndijk 48, Zoeterwoude
Watertje 44, Zoeterwoude
Zuidbuurtseweg 61 , Zoeterwoude
Dorpsstraat 2, Zoeterwoude
te Zoeterwoude t.n.v. de Penningmeester Stichting Oud-Zoeterwoude.
Het periodiek van de Stichting Oud-Zoeterwoude verschijnt 4x per jaar. Voor
Kopij en reacties: Lebuïnusstraat 16, 2382 XP Zoeterwoude.
212.
Artikel: 1981120411 Titel: Huwelijken in Zoeterwoude in de vorige eeuw Rubriek/subrubriek: Gebeurtenis persoonlijk / Huwelijk
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Roosmalen, Th.J.M.van
Huwelijken in Zoeterwoude in de vorige eeuw "In het jaar een duizend acht honderd zijn voor Ons Ambtenaar van den Burgerlijke Stand der Gemeente van Soeterwoude gecompareerd... enz. enz." Met deze woorden zijn in de vorige eeuw,in de periode 1811-1899 in totaal 1731 trouwlustige paren door de ambtenaar van de burgerlijke stand - meestal de burgemeester of wethouder- ingeschreven.
Huwelijken in Zoeterwoude in de vorige eeuw
Zo bleek dat van de 230 paren (13,3%) beide echtelieden het eerste levenslicht te Zoeterwoude hadden aanschouwd, terwijl de wieg van zowel bruidegom als bruid bij 507 huwelijken (29,3%) elders stond.
In 388 gevallen (22,4%) was alleen de bruidegom geboren te Zoeterwoude.605 maal (34,9%) kwam alleen de bruid uit deze plaats. Van één huwelijk kon, omdat de geboorteplaats van beide echtelieden ontbrak in de betreffende huwelijksakten, deze niet worden bepaald.
De genoemde percentages verschuiven nogal in de eerste en tweede helft van de vorige eeuw, zoals eveneens is aangegeven. Van de in totaal 3462 personen, die in de periode 1811-1899 te Zoeterwoude huwden,waren er 14J3 (42%) geboren in Zoeterwoude zelf. Het aantal Zoeterwouse trouwlustigen dat elders huwde, komt hier niet tot uitdrukking. De voorzichtige conclusie lijkt wel gerechtvaardigd, dat Zoeterwoudeals gemeenschap niet zo gesloten was als men zou veronderstellen. Op de dag van hun huwelijk woonden van de in totaal 3462 echtelieden er 1162 (33,6%) nog in hun geboorteplaats Zoeterwoude. Hiervan waren 4~9 mannen (40%) en 703 vrouwen (60%). Voor wat betreft de geboorteplaats van de in totaal 2009 elders geborenen kan vermeld worden, dat de meeste geboren waren in de onmiddellijke aangrenzende, of in iets verdere omtrek gelegen gemeenten. In volgorde van hun aantallen zijn dat:
Een interessant onderwerp van onderzoek vormden de leeftijden, waarop men huwde in het 19e eeuwse Zoeterwoude en waarvan hieronder enige overzichten worden gegeven.
Menig bouwman of bouwmanszoon zal gedwongen zijn geweest in de overwegend agrarische gemeenschap als Zoeterwoude het moment af te wachten, waarop hij een stuk grond kon bemachtigen, door koop, via pacht of door erfenis. Immers de man moest maatschappelijk en economisch zich een positie zien te verwerven, in die tijd nog meer dan nu.
Van het al eerder genoemde aantal huwelijken, zijn er 4 met de "Handschoen" gesloten. De huisonderwijzer Jacobus Terpstra, die geboren was te Harderwijk en in Meijerskraal (Kaap de Goede Hoop) woonde toen hij op 24 jarige leeftijd op 10 januari 1862 de in Zoeterwoude woonachtige, doch in Leiden geboren Adriana J. van Trotsenburg huwde.
Alsmede de 32 jarige handelsbediende Willem H. Zahn geboren te 'S-Gravenhage doch woonachtig te Soerabaja die op 17 juli 1890 in het huwe lijk trad met de 32 jarige in Zoeterwoude woonachtige Jacoba C. Bourgois. Op 6 oktober 1892 huwde op deze wijze Martinus C.Maas uit Zwolle , hij woonde als 28 jarige 2e luitenant te Meester Cornelis (Indië), zijn bruid was de 25 jarige te Delfshaven geboren Agnes W. Meeuwessen.
Tot slot op 25 april 1895 de 26 jarige houtvester 3e klas Pieter Schokker uit Wangkali (Indië) met de te Soerabaja geboren PetronelIa G. Neeb 21 jaar, doch woonachtig te Zoeterwoude. In de periode 1811-1899 zijn in totaal 10 huwelijken ontbonden door echtscheiding dat komt neer op 0,6% van de in deze periode gesloten huwelijken.
Verder is het interessant te weten dat van 499 in Zoeterwoude gesloten huwelijken beide echtelieden reeds eerder gehuwd zijn geweest.Het aantal weduwnaren dat na het overlijden van hun echtgenote nogmaals huwde in de onderhavige periode bedroeg 321. Daarvan huwde 99 met een weduwe en lieten 221 weduwnaren het oog vallen op een "Jongedochter", dat wil zeggen niet eerder gehuwd geweest en 1 weduwman huwde met een gescheiden vrouw.
Tenslotte van de 178 weduwen slaagden slechts 78 in het vinden van een "Jongeman" en 1 weduwe huwde een gescheiden man. Tweemaal huwde iemand zelfs voor de derde maal. Dit record werd gevestigd door Pieter Kokshoorn, die ondanks zijn betrekkelijk jonge leeftijd van 40 jaar op 1 december 1843 voor de derde maal trouwde, ditmaal met de 28 jarige jonge dochter Antje Oudshoorn uit Stompwijk, doch woonachtig te Zoeterwoude en door Johanna van Benten 37 jaar oud, reeds tweemaal weduwe, welke voor de derde maal huwde op 19 juli 1850 met de 28 jarige bouwmansknecht uit Koudekerk, Pieter Wend.
Het oudste bruidspaar dat in de vorige eeuIIIin de echt werd verbonden wasCornelis Annabartus van Kerkurijk ,hij was 74 jaar en kwam uit Elst en Opijnen, doch hij woonde in Zoeterwoude toen hij op 18 augustus 1881 in het huwelijk trad met Adriana de Hoed, een 72 jarige weduwe uit Ridderkerk.
Hij was met zijn 76 jaar de oudste bruidegom en zijn echtgenote werd de 21 jaar jongere Jantje van der Strate uit Brummen. Het jongste bruidspaar dat tussen 1811 en 1899 in het huwelijk trad was de 19 jarige bruidegom Pieter van der Bie en zijn 18 jarige bruid Francisca H.A. Mathis beide afkomstig uit Zoeterwoude.
Trouwen werd dan maar verschoven naar de zondag, omdat men die dag toch naar de kerk moest en dan tegelijk naar het raadhuis toog. Op 23 maart 1817 werd voor het laatst te Zoeterwoude op zondag getrouwd.
Enigszins ongebruikelijk misschien, doch zeker op zijn plaats past een voord van dank aan de Gemeente Zoeterwoude met name aan de heren A.Th. Berg en J. Dullaart, voor hun gastvrijheid en spontane medewerking, zonder welke dit onderzoek niet plaats had kunnen vinden.
213.
Artikel: 1981121415 Titel: Zoeterwoude, een eeuw geleden (02) Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Varia
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Paardekooper jr., C.P.J.
Als vervolg op het eerste artikel nemen wij U opnieuw mee naar de raadszaal van de gemeente Zoeterwoude in 1881. Het is dit jaar een eeuw geleden dat de telefoon zijn intrede deed in ons land. Wij vinden hierover echter niets in de raadsverslagen, zodat wij moeten aannemen dat alle berichten nog te voet of per paard en wagen werden rondgebracht.
Zoeterwoude, een eeuw geleden
Als vervolg op het eerste artikel nemen wij U opnieuw mee naar de raadszaal van de gemeente Zoeterwoude in 1881.
Toch merken wij dat ook in Zoeterwoude al iets merkbaar is van de veranderingen van het vervoer.
Wethouder Lagerberg en nog enige raadsleden zijn echter voorstanders en vinden de aanleg van de stoomtramweg voor Zoeterwoude heel belangrijk en wel speciaal voor de handel.
Het verlenen van deze concessie zou waarschijnlijk van grote invloed geweest zijn op de ontwikkeling van Zoeterwoude (en Stompwijk).
Zoeterwoude is niet ongenegen maar wil van Leiden de jaarlijkse sommen welke betaald moeten worden aan "bottingen 1), riemtalen 2) en erfpacht van de Vrouwenvaart" afkopen.
De persoon die een wekker snel waarschuwt krijgt ook f. O,5O! Dit was 1881 en volgend jaar hopen wij U te informeren over de gebeurtenissen in en om de Raad van Zoeterwoude in 1882
214.
Artikel: 1981121515 Titel: Bestuursberichten Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Bestuur Oud Zoeterwoude
Bestuursberichten Minimumdonatie 1982 Ofschoon ook voor Oud Zoeterwoude de prijzen blijven stijgen, heeft het bestuur gemeend de jaarlijkse verhoging van de minimumdonatie een keer te kunnen overslaan. Deze blijft voor 1982 dus f 12,5O. Maar méér mag ook natuurlijk!
Ofschoon ook voor Oud Zoeterwoude de prijzen blijven stijgen, heeft het bestuur gemeend de jaarlijkse verhoging van de minimumdonatie een keer te kunnen overslaan. Deze blijft voor 1982 dus f 12,SO. Maar méér mag ook natuurlijk!
In zijn plaats zal komen de heer W.G.M. de Jong, Porcellistraat 1, te Zoeterwoude Dorp.
Jubileum Op 12 augustus 1982 is het precies 12,5 jaar geleden, dat de Stichting Oud Zoeterwoude werd opgericht.
215.
Artikel: 1981121616 Titel: Van de Hel naar de Hemel (4) - Godshuis of gasthuis Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Maar we lezen in het ontvangboek van Johan Willem Janssen net slechts van kerkmeesters, doch ook van godshuismeesters, wat op het bestaan van een godshuis wijst. Dit is ons trouwens ook uit andere bron bekend.
In een akte van overdracht uit 1506 is er sprake van "dat goodshuys tot Zoeterwoude 2)".
216.
Artikel: 1981121717 Titel: Van de Hel naar de Hemel (4) - Have en goed van pastoor Janssen Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Tenslotte omvat het ontvangboek ook enige bijzonderheden over het boerenbedrijf van Johan Willem Janssen. Naar zijn woninq liep een laan, ten westen waarvan een stuk land van 11 hont gelegen was, terwijl het terrein, waarop de woning stond, omringd werd door een singel.
Daar de vier Johannieter pastorieën elkaar wel niet veel ontlopen zullen hebben, kan deze beschrijving ook dienst doen om ons een indruk te geven van de pastoorswoning in Zoeterwoude. "Van buiten maakt ze een schitterende vertoning.
217.
Artikel: 1981125656 Titel: Van de Hel naar de Hemel (4) - Papenmeer verpacht Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1981 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Waar we in het gasthuis moeten zoeken, staat niet vast, wel valt uit de belasting-enquête van 1494 op te maken, dat het in de nabijheid van het dorp lag, misschien wel op het vrij grote terrein, dat bij de pastoorswoning behoorde. Zoals bekend, bestonden de inkomsten van de pastoor of de parochiepaap in de middeleeuwen voor een deel uit de opbrengst van de pastoorsprebende, meestal in het middelnederlands "papelike prove" genoemd.
Artikel: 1982030101 Titel: Suetan - Kwartaaluitgave van de Stichting Oud Zoeterwoude Rubriek/subrubriek: Algemeen / Colofon
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Secretariaat Oud Zoeterwoude
Voor donateurs gratis. Losse nummers f. 5,--. Advertentietarieven op aanvraag. Stichting "Oud-Zoeterwoude", statutair opgericht op 12 februari 1970, gevestigd: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude.
Kwartaaluitgave van de Stichting "Oud Zoeterwoude", 43e aflevering - maart 1982
Stichting "Oud-Zoeterwoude"
statutair opgericht op 12 februari 1970 gevestigd: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude
De stichting heeft ten doel de bevordering van de kennis van en de belangstelling voor de geschiedenis van Zoeterwoude en omgeving; het opsporen, verzamelen en bewaren van gegevens, feiten en voorwerpen omtrent de geschiedenis van Zoeterwoude en het zo
Oranjelaan 22 , Zoeterwoude 071-410926
Dorpsstraat 9, Zoeterwoude 01715- 1587
Lebuïnusstraat 16, Zoeterwoude 071-894983
J. Porcellistraat 1, Zoeterwoude 01715-1113
Noordbuurtseweg 35, Zoeterwoude 01715-1254
Hoge Rijndijk 48, Zoeterwoude 071- 410287
Watertje 44, Zoeterwoude Gl715-2670
Zuidbuurtseweg 61 , Zoeterwoude 01715-2887
Dorpsstraat 2, Zoeterwoude 01715-1245
te Zoeterwoude t.n.v. de Penningmeester Stichting Oud-Zoeterwoude.
220.
Artikel: 1982030202 Titel: De voorzitter aan het woord Rubriek/subrubriek: Algemeen / Van de voorzitter
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Duindam, A.C.J.
Het jaar 1982 is een belangrijk jaar voor onze Stichting. Niet alleen het feit, dat 12,5 jaar geleden enthousiaste mensen de handen ineen sloegen, om het werk van Oud Zoeterwoude te beginnen, maar vooral het feit, dat we dit jaar ons eigen home gaan openstellen voor een breder publiek. Want vanaf het begin is het de bedoeling geweest, om "oude, waardevolle dingen" te verwerven en die onder te brengen in een ruimte en ze toonbaar te maken voor al wie daar belang in stellen.
Niet alleen het feit, dat 12,5 jaar geleden enthousiaste mensen de handen ineen sloegen, om het werk van Oud Zoeterwoude te beginnen, maar vooral het feit, dat we dit jaar ons eigen home gaan openstellen voor een breder publiek.
Er is nu dus nog meer plaats voor U om ook Uw kennis van het oude Zoeterwoude aan Suetan toe te vertrouwen.
221.
Artikel: 1982030303 Titel: In Memoriam - A.A.J. Moons Rubriek/subrubriek: Personen / In memoriam
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Duindam, A.C.J.
Met dankbaarheid hebben wij hem uitgezwaaid op de goed bezochte donateursavond van 9 februari. Een bescheiden man, van wie je op aan kon en voor wie niets te veel was. Want naast het vele werk van penningmeester, had hij de zorg voor het adresseren en verzenden van drukwerk.
Het afscheidscadeau, een prachtige foto van "zijn" Meerburgkerk, mocht onderstrepen de dank van "Oud Zoeterwoude".
222.
Artikel: 1982030510 Titel: IJskelders Rubriek/subrubriek: Dagelijks leven / Gebruiken
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Gent, Jan van
In onderstaand artikel wordt een beschrijving gegeven van de winning en opslag van natuurijs in het ver leden en verder hoe een en ander gebeurde in ons dorp in het begin van deze eeuw.
Tot deze groep behoorde de "ijskelder" van Zoeterwoude die gevestigd was in de voormalige stoomhoutzagerij, nu het pand van het Bureau Gemeentewerken op Miening 33, zie foto 3.
De voormalige stoomhoutzagerij in Zoeterwoude
De "IJskelder" van Zoeterwoude
Verder werd er ijs verkocht aan slagers in Zoeterwoude en Leiden.
Door het uitblijven van strenge winters en door de concurrentie van het fabrieksijs, werd de ijsopslag in Zoeterwoude rond 1914 gesloten.
Voor de gegevens van de "ijskelder" van Zoeterwoude mocht ik een gesprek hebben met de zoon van Herman Starrenburg, de heer C.Starrenburg, te Leiden.
223.
Artikel: 1982031919 Titel: Van de Hel naar de Hemel (5) - Een 16e eeuwse pastorie Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Betreden wij het "voorhuis", dan vinden wij de wanden versierd met verschillende "caerten" van Europa, Nederland, Engeland, Brabant, Friesland en ook kaarten van het H. Land en van Malta, die in de woning van een lid eener kommanderij van St.Jan niet behoorden te ontbreken.
224.
Artikel: 1982032020 Titel: Van de Hel naar de Hemel (5) - Commandeurshof Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Zoals we reeds zeiden 1), droeg de woning van de Zoeterwoudse pastoor de naam van "Commandeurshof". Die naam heeft zij tijdens het pastoraat van Johan Willem Janssen (1473-1514) gekregen. Toen namelijk in 1484 de commandeur van St. Jan te Haarlem zijn waardigheid neerlegde, kozen de leden der commanderij de pastoor van Zoeterwoude tot commandeur en deze nam die keuze aan.
Toen namelijk in 1484 de commandeur van St. Jan te Haarlem zijn waardigheid neerlegde, kozen de leden der commanderij de pastoor van Zoeterwoude tot commandeur en deze nam die keuze aan.
Voor de tweede maal tot pastoor van Zoeterwoude aangesteld, nam hij 1 december opnieuw van zijn kerk bezit.
Hij bleef er echter niet wonen, maar vestigde zich metterwoon te Haarlem, terwijl hij in Zoeterwoude een andere priester aanstelde, een zogenaamde vice-cureit, om er in zijn plaats de herderlijke bediening uit te oefenen.
Zoeterwoude bezat niet slechts een parochiekerk, in of bij het dorp gelegen, maar ook een kapel ter ere van O.L. Vrouw, waaraan het Vrouwenpad, de latere Vrouwenweg, zijn naam ontleent.
Op zijn verzoek verleende Lucas, bisschop van Sibenice, die als pauselijk nuntius bij Maximiliaan van Oostenrijk destijds in Brugge verbleef bij schrijven van 8 mei 1479 honderd dagen aflaat 2) aan allen, die de Mariakapel van Zoeterwoude op bepaalde dagen godvruchtig zouden bezoeken en tot haar herstel, onderhoud of verfraaiing zouden meewerken.
Want acht jaar na de aflaatbrief van de nuntius gaf hij bij notariäle akte van maandag 12 februari 1487 de nog steeds niet geconsacreerde kapel ten geschenke aan commandeur Johan Willem Janssen, hem als pastoor van Zoeterwoude welbekend en diens opvolgers in de Haarlemse commanderij.
225.
Artikel: 1982032223 Titel: Burgemeester van Outeren, een eigenzinnig bestuurder Rubriek/subrubriek: Gemeente / Bestuur
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Paardekooper jr., C.P.J.
In de ambtsperiode van burgemeester van Outeren kwam het nogal eens tot conflicten met de wethouders en de gemeenteraad. Zo vonden wij in de notulenboeken van de gemeenteraadsvergaderingen van Zoeterwoude in de jaren 1865-1866 het volgende
Zo vonden wij in de notulenboeken van de gemeenteraadsvergaderingen van Zoeterwoude in de jaren 1865-1866 het volgende:
In de eerste plaats Cornelis Lagerberg, die vanaf 1869 gedurende 33 jaren wethouder van Zoeterwoude zou zijn.
226.
Artikel: 1982032424 Titel: Suetanborgh - Wisseltentoonstelling Rubriek/subrubriek: Tentoonstelling / 1982 - De weg door Zoeterwoude-dorp
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Commissie Suetanborgh
Het ligt in de bedoeling om in "Suetanborgh", in de toekomst, naast de permanente expositie van ons bezit, wisseltentoonstellingen te houden met telkens een onderwerp uit de historie van Zoeterwoude, teneinde Uw interesse levendig te houden.
Het ligt in de bedoeling om in "Suetanborgh", in de toekomst, naast de permanente expositie van ons bezit, wisseltentoonstellingen te houden met telkens een onderwerp uit de historie van Zoeterwoude, teneinde Uw interesse levendig te houden.
De eerste tentoonstelling zal in het teken komen te staan van "de weg door Zoeterwoude-Dorp", dit samenvallend met de opening van de Burgemeester Detmersweg rond het dorp, in september 1982.
Uitgebreid zal een overzicht worden gegeven hoe door de jaren heen het aanzien van de weg veranderde, het vervoer hierover en het belang van de weg voor Zoeterwoude en de omgeving.
Voor de volgnde tentoonstelling, in december 1982, gaan de gedachten uit naar het thema "Vervoer over water in en om Zoeterwoude", waarin aandacht zal worden besteed aan de schippers en hun leven, de verschillende boottypen en de locale scheepswerven.
Voor de tentoonstelling "Weg door Zoeterwoude-Dorp", te houden in september 1982, kunt U contact opnemen met dhr. J. van Gent, tel.01715-1587 en voor "Vervoer over water in en om Zoeterwoude", te houden in december 1982, met dhr. P.Westhof, tel.01715-1245.
227.
Artikel: 1982035353 Titel: Nieuwe penningmeester Rubriek/subrubriek: Algemeen / Van het bestuur
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Jong, Wim de
In de vorige Suetan is mijn komst als penningmeester en opvolger van de heer Moons al aangekondigd. Toch wil ik mij op deze plaats nog wel even aan U voorstellen. Want al is het penningmeesterschap een belangrijke en verantwoordelijke functie, het is nu niet bepaald de meest in het oog lopende functie.
Velen van U zullen mij wel kennen als Wim de Jong van de Rabobank uit Dorp. Ik ben een geboren en getogen Zoeterwoudenaar en heb veel belangstelling voor het verleden, zeker waar het Zoeterwoude betreft.
228.
Artikel: 1982037474 Titel: Oud Zoeterwoude presenteerde... Jaarlijkse donateursavond op 9 februari 1982 Rubriek/subrubriek: Algemeen / Jaarvergaderingen
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Redactie Suetan
Oud Zoeterwoude presenteerde... Jaarlijkse donateursavond op 9 februari 1982 Ruim 40 belangstellenden waren aanwezig tijdens het jaaroverzicht van onze voorzitter en zijn dankwoord tot de heer Moons. Daarna volgde het budgetoverzicht van de nieuwe penningmeester. Het hoogtepunt van de avond echter, was ongetwijfeld de presentatie gegeven door de heer P.H.J. Vlasveld, restaurateur van het Rijksmuseum te Amsterdam.
Oud Zoeterwoude presenteerde... Jaarlijkse donateursavond op 9 februari 1982
Het onderwerp "de restauratie van de vondsten op Nova Zembla" had geen enkele binding met Oud Zoeterwoude, doch door de vakkundigheid waarmee het onderwerp werd behandeld, kregen de aanwezigen een goede indruk van de moeilijkheden om oudheidkundige vondsten te restaureren.
Artikel: 1982060101 Titel: Suetan - Kwartaaluitgave van de Stichting Oud Zoeterwoude Rubriek/subrubriek: Algemeen / Colofon
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Secretariaat Oud Zoeterwoude
Voor donateurs gratis. Losse nummers f. 5,--. Advertentietarieven op aanvraag. Stichting "Oud-Zoeterwoude", statutair opgericht op 12 februari 1970, gevestigd: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude.
Kwartaaluitgave van de Stichting "Oud Zoeterwoude", 44e aflevering - juni 1982
Stichting "Oud-Zoeterwoude"
statutair opgericht op 12 februari 1970 gevestigd: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude
De stichting heeft ten doel de bevordering van de kennis van en de belangstelling voor de geschiedenis van Zoeterwoude en omgeving; het opsporen, verzamelen en bewaren van gegevens, feiten en voorwerpen omtrent de geschiedenis van Zoeterwoude en het zo
Oranjelaan 22 , Zoeterwoude 071-410926
Dorpsstraat 9, Zoeterwoude 01715- 1587
Lebuïnusstraat 16, Zoeterwoude 071-894983
J. Porcellistraat 1, Zoeterwoude 01715-1113
Noordbuurtseweg 35, Zoeterwoude 01715-1254
Hoge Rijndijk 48, Zoeterwoude 071- 410287
Watertje 44, Zoeterwoude Gl715-2670
Zuidbuurtseweg 61 , Zoeterwoude 01715-2887
Dorpsstraat 2, Zoeterwoude 01715-1245
te Zoeterwoude t.n.v. de Penningmeester Stichting Oud-Zoeterwoude.
231.
Artikel: 1982060202 Titel: Redactioneel - Diverse berichten Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Redactie Suetan
Met onze monumenten kan je een heleboel dingen doen. Slopen ook! Veel mensen worden kopschuw bij het woord monument. Ze gaan onmiddellijk aan een museum denken. Aan plechtigheid. Dat is niet terecht. Historische monumenten zijn juist dingen, waarmee je ook nu nog een heleboel kunt doen.
Voor Oud Zoeterwoude is 1982 toch wel een heel bijzonder jaar.
Belangrijker nog dan de in aantal toenemende zakenrelaties is het feit, dat sinds eind vorig jaar Oud Zoeterwoude meer dan 60 nieuwe donateurs heeft mogen verwelkomen, waarmee het totaal inmiddels circa 475 bedraagt!
232.
Artikel: 1982060510 Titel: De weg door Zoeterwoude-dorp (1) Rubriek/subrubriek: Tentoonstelling / 1982 - De weg door Zoeterwoude-dorp
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Gent, Jan van
Werden vroeger de wegen gesitueerd langs vaarten en sloten, de burgemeester Detmersweg (provinciale weg 17) daarentegen is planologisch vastgesteld en gaat dwars door de polder, los van het aanwezige patroon van sloten en weilanden.
De weg door Zoeterwoude-dorp (1)
Ook in Zoeterwoude lagen tot nu toe de belangrijkste wegen langs het water.
Hoe liep de oudste weg door Zoeterwoude
Om tot een aannemelijke theorie te komen is het zaak om ver in de geschiedenis van Zoeterwoude terug te gaan op het terrein van de ontginning van de grond waarop wij nu leven en werken.
Langs "de Zwiet" zijn de eerste ontginningen ontstaan van ons dorp, welke zich later in westwaartse richting zal voortzetten met de tot standkoming van de nederzetting, nu ons dorp Zoeterwoude.
Stompwijkseweg-Hoogstraat-Krepelsteeg Op de oostkade van de Stompwijksewatering of -vaart kwam de weg te liggen, die vele eeuwen gediend heeft als de voornaamste verbinding tussen Stompwijk en Zoeterwoude.
De weg is nu te vinden, beginnend aan de "Hogebrug" in Stompwijk en in het Oosteinde overgaande in het huidige fietspad en aansluitend op de huidige Stompwijkseweg in Zoeterwoude.
Rond de eeuwwisseling werkte Cornelus Berg als asman in Zoeterwoude, naast andere baantjes zoals dorpsomroeper, lantaarnopsteker en nachtwacht.
In Zoeterwoude kan men op verschillende plaatsen dergelijke brandspuithuisjes vinden.
De naam Miening, het korte verbindingsstuk tussen de Noordbuurtseweg en Vrouwenweg, vindt zijn oorsprong in een verdrag tussen de Ambachten Zoeterwoude en Stompwijk, die beide eigenaar waren van de Vrouwenweg en Vrouwensloot, zodat zij "dus te saamen deeze weg en deeze sloot nog in 't gemeen hebben".
Op deze kaart is door Jan van Gent met een dikke lijn aangegeven hoe de oudste weg door Zoeterwoude liep.
233.
Artikel: 1982061818 Titel: In Memoriam - Henk Wilhelm Rubriek/subrubriek: Personen / In memoriam
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Hoogendoorn - Splinter, E.
Ons bereikte het droeve bericht, dat op 17 november 1981 na een ernstige ziekte is overleden de heer Hendrik Wilhelm. Als "Henk van de Veluwe" trad hij in de jaren '40-'45 op als commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten, groep Zoeterwoude.
Als "Henk van de Veluwe" trad hij in de jaren '40-'45 op als commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten, groep Zoeterwoude.
Elk jaar op de 4e mei kwam hij naar Zoeterwoude ter gelegenheid van de dodenherdenking. Zoals hij zelf zonder omhaal vertelde: "op 4 mei hoor ik op deze plaats te zijn".
234.
Artikel: 1982061919 Titel: Van de Hel naar de Hemel (6) - Noodlijdende Mariakapel Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Maar ook de commandeur zag geen kans om aan de nodige gelden te komen. In 1501 was de Mariakapel zo bouwvallig geworden, dat hij de bisschop van Utrecht, Frederik van Baden, verlof vroeg om de kapel, die nog altijd niet geconsacreerd was, af te breken en ergens anders in Zoeterwoude te herbouwen. Waarschijnlijk zal de plaats der oude kapel, zo ver van het dorp, een druk bezoek wel niet bevorderd hebben.
In 1501 was de Mariakapel zo bouwvallig geworden, dat hij de bisschop van Utrecht, Frederik van Baden, verlof vroeg om de kapel, die nog altijd niet geconsacreerd was, af te breken en ergens anders in Zoeterwoude te herbouwen.
Hiertoe behoorden onder meer ook alle aflaten, door verscheidene pausen aan de orde van St. Jan geschonken, welke volgens een schrijven van dezelfde bisschop, daags tevoren uitgevaardigd, jaarlijks op Goede Vrijdag en op de feesten van St. Jan en van Kruisheffing in de kerk der Haarlemse commanderij en in de kapel van Zoeterwoude verdiend konden worden 2).
Rhodos, Zoeterwoude en de Turken
Tevens verklaart hij in dit stuk, dat hij de kerk of kapel te Zoeterwoude ter ere van O.L.Vrouw van Overwinning van St. Pantaleon en St. Jan de Doper en haar zes altaren ter ere van de drie zojuist genoemde beschermheiligen en van de heiligen Catharina, Agnes en Elisabeth geconsacreerd heeft 3).
Zoals zijn ordebroeders op Rhodos ter herinnering aan dit wapenfeit twee kerken bouwden, de O.L. Vrouw van Overwinning en de St. Pantaleon, zo heeft Johan Willem Janssen, ter ere van beide heiligen en van St. Jan te Zoeterwoude zijn kapel gebouwd.
235.
Artikel: 1982061920 Titel: Van de Hel naar de Hemel (6) - Aflaten en goede werken Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Kerk en religie
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Juffermans, P.J.A.
Het verwondert ons dan ook niet, wanneer wijbisschop Adriaan van Apeltern in zijn aflaatbrief van 1505 verklaart, dat de volle aflaat door Innocentius VIII in 1485 verleend aan allen, die op 27 juli kerken of kapellen van St. Pantaleon zouden bezoeken, ook in de kapel van Zoeterwoude verdiend zou kunnen worden.
Het verwondert ons dan ook niet, wanneer wijbisschop Adriaan van Apeltern in zijn aflaatbrief van 1505 verklaart, dat de volle aflaat door Innocentius VIII in 1485 verleend aan allen, die op 27 juli kerken of kapellen van St. Pantaleon zouden bezoeken, ook in de kapel van Zoeterwoude verdiend zou kunnen worden.
Maar Johan Willem Janssen was niet slechts de bouwheer van de nieuwe kapel hij is ook de man geweest, die de band tussen de kerk van Zoeterwoude en de commanderij van St. Jan te Haarlem nog nauwer heeft aangehaald.
Op zijn verzoek heeft paus Julius II door de bul "Injunctum nobis" van 10 maart 1507 de kerk van St. LebuInus te Zoeterwoude bij de St. Janscommanderij te Haarlem ingelijfd 1).
236.
Artikel: 1982062020 Titel: Opening Suetanborgh Rubriek/subrubriek: Gebeurtenis / Opening
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Bestuur Oud Zoeterwoude
Enig klein schilderwerk moet nog worden uitgevoerd, maar in de permanente tentoonstellingsruimte wordt toch al hard gewerkt aan het inrichten van de vitrines. Het is een prachtig gezicht om de kledingstukken,die nu uit de mottenballen zijn gehaald, in deze ruimte te zien.
237.
Artikel: 1982062224 Titel: Zoeterwoude een eeuw geleden (03) Rubriek/subrubriek: Gemeente / Bestuur
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Paardekooper jr., C.P.J.
Cornelis Lagerberg: 33 jaar wethouder van Zoeterwoude. In ons blad is al vaker een man genoemd, die zo'n honderd jaar geleden heel nadrukkelijk zijn stempel op Zoeterwoude heeft gedrukt, n.l. wethouder Lagerberg.
Zoeterwoude een eeuw geleden
Cornelis Lagerberg: 33 jaar wethouder van Zoeterwoude. In ons blad is al vaker een man genoemd, die zo'n honderd jaar geleden heel nadrukkelijk zijn stempel op Zoeterwoude heeft gedrukt, n.l. wethouder Lagerberg.
Lagerberg had als idealen: wethouder van Zoeterwoude en boer worden, liefst dicht bij het toen nog nieuwe Raadhuis.
Reeds in een vorige aflevering hebben wij geschreven hoe Lagerberg gepleit heeft voor de aanleg van een tramlijn die Den Haag en Leiden met Zoeterwoude zou verbinden.
Toen Deken Bottemanne tot Bisschop werd gewijd ontsloeg hij dezelfde dag de Deken van Zoeterwoude.
Koningsgezind, dat is het gemeentebestuur van Zoeterwoude altijd wel geweest want tientallen jaren eerder, toen er bericht kwam dat de koning met zijn gevolg uit Den Haag naar de Leidse Universiteitsfeesten per rijtuig Zoeterwoude aan de Haagweg zou passeren, was er in allerijl een grote erepoort in Romaanse stijl op de Haagweg geplaatst, waarbij het gemeentebestuur zijn opwachting zou maken.
De kapitale boerderij met 27 ha. land werd publiek verkocht in het café "het Wapen van Zoeterwoude" en vader Lagerberg zou voor zijn zoon trachten de boerderij te kopen.
238.
Artikel: 1982065252 Titel: Mag ik mij even voorstellen. Rubriek/subrubriek: Algemeen / Van het bestuur
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Does, Bas van der
Er is mij gevraagd actief deel te nemen in de Stichting Oud Zoeterwoude als 2e penningmeester. Zodoende wil ik mij op deze plaats nog even aan U voorstellen. Ben een geboren en getogen Zoeterwoudenaar. Geboren in het buurtschap Gelderswoude (sommigen vinden het een uithoek), maar nu al weer een flink aantal jaren woonachtig in het dorp zelf.
Er is mij gevraagd actief deel te nemen in de Stichting Oud Zoeterwoude als 2e penningmeester. Zodoende wil ik mij op deze plaats nog even aan U voorstellen.
Door de verhalen en wat ik gelezen heb over het verleden van Zoeterwoude heb ik steeds meer belangstelling gekregen voor ons prachtige dorp.
239.
Artikel: 1982067070 Titel: Suetanborgh - Schenkingen Rubriek/subrubriek: Algemeen / Schenkingen
Verschenen in: 1982 Auteur(s): Commissie Suetanborgh
De afgelopen maanden mochten wij enkele giften voor Suetanborgh ontvangen: Een boekje uit 1750 zijnde een bestek voor de droogmaking van de Gelderswoudse polder van J. de Vries.
