Artikel: 1978060101 Titel: Dit kwartaal Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1978 Auteur(s): Bosman, W.
Hebben wij met een lezing, een tentoonstelling en een excursie aan de al lange rij activiteiten van onze Stichting weer een drietal leuke en interessante evenementen kunnen toevoegen.
Leuk was het te mogen concluderen dat in die verre Romeinse tijd ook ons, precies tussen Zwammerdam en Valkenburg gelegen, Zoeterwoude een rolletje heeft gespeeld.
SECRETARIAAT en REDAKTIE: Loethe 3, 2381 BK Zoeterwoude-Dorp; tel. 01715-2432
BETALINGEN: t.n.v. de Penningmeester Stichting "Oud Zoeterwoude"
of op giro 132068 van de Rabobank, Zoeterwoude,
124.
Artikel: 1978060304 Titel: Horeca in de historie (8) Rubriek/subrubriek: Bedrijven / Bedrijvigheid / Horeca
Verschenen in: 1978 Auteur(s): Bosman, W.
De herberg van Schuur De kruidenierswinkel annex slijterij en herberg van de familie Schuur was gevestigd aan de Zuidbuurtseweg in het pand dat aan de zijde van het dorp direct naast de kerk staat. In de voorgevel van dit pand vindt men een kleine herinneringssteen, waarvan de tekst met enige moeite nog is te ontcijferen:
Hier stond dus de wieg van de huidige Rabo-bank Zoeterwoude!
125.
Artikel: 1978060811 Titel: 2381 EH Zoeterwoude Rubriek/subrubriek: Infrastructuur / Plaatsbepaling
Verschenen in: 1978 Auteur(s): Gent, Jan van
Wie weet waar Willem Wever woont. Voor het goed functioneren van een maatschappij is de mogelijkheid tot communicatie onontbeerlijk. Maar wie woont waar. Hoe is "de ander" te bereiken. De oplossing hiervan is door de eeuwen heen een groot probleem geweest. Een eerste en forse stap in de goede richting werd gezet in de Franse tijd door de invoering van de vaste achternaam en van de systematische nummering der huizen.
2381 EH Zoeterwoude
In oude stukken vindt men hiervan vele voorbeelden, zoals in Zoeterwoude: "Het Vossenest" aan de Noordbuurt, "De Joodsche Tempel" bij de Noord Aa en "Het Koppel Paarden" aan de Hoge Rijndijk.
Artikel: 1978090101 Titel: 400 Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1978 Auteur(s): Bosman, W.
Het is precies 7 Suetans geleden dat wij melding konden maken van het heugelijke feit dat wij onze 300ste donateur hadden ingeschreven. Van die gelegenheid maakten wij gebruik iedereen op te roepen nu met volle kracht te streven naar het bereiken van de mijlpaal 400. Nu, ruim een jaar later is het zover. Donateur nummer 400 heeft zich gemeld.
SECRETARIAAT en REDAKTIE: Loethe 3, 2381 BK Zoeterwoude-Dorp; tel. 01715-2432
BETALINGEN: t.n.v. de Penningmeester Stichting "Oud Zoeterwoude"
of op giro 132068 van de Rabobank, Zoeterwoude,
129.
Artikel: 1978091012 Titel: Familiebanden Rubriek/subrubriek: Genealogie / Familie
Verschenen in: 1978 Auteur(s): Paardekooper jr., C.P.J.
Eén huwelijk kan er de oorzaak van zijn, dat zich binnen een paar generaties een heel netwerk van familie-banden uitstrekt in een bepaald gebied. Vooral als er enige grote gezinnen tussen zitten, is er (enigszins oneerbiedig gezegd) al gauw sprake van een olie-vlek-effect. Men realiseert zich dit overigens eigenlijk pas, als men stevig met de neus op de feiten wordt gedrukt, zoals bijvoorbeeld door de recente boeken over de Rijnlandse families Van der Poel en Zwetsloot.
In 1957 verhuisden vijf broers en zusters Zwetsloot van hun voorvaderlijke boerderij, de Mariahoeve aan de Ofwegen te Woubrugge, naar een-huisje-in-een-rij aan de Hoge Rijndijk te Zoeterwoude, nabij Meerburg.
En dan vooral om die welke betrekking hebben op Zoeterwoude.
De moeder van de erflaatster en haar 10 vooroverleden broers en zusters was Maria Versteegen, een dochter van Jan Versteegen, wiens naam vermeld staat als raadslid van Zoeterwoude, op de uit 1870 daterende gedenksteen in ons Raadhuis.
2. Hubertus Versteegen. Hij woonde op de boerderij Weipoortseweg 65. Zijn afstammelingen in Zoeterwoude zijn o.a. G.J. Versteegen, Europaweg, en de kinderen van C. Versteegen aan de Zuidbuurtseweg.
3. Henricus Versteegen. Zijn kleinzoon H.w. Versteegen woont nog op dezelfde boerderij, Weipoortseweg 61. Verdere afstammelingen in Zoeterwoude zijn H.J. van Rijn, J.H. van Rijn en J.P. van Rijn, allen in de Geerpolder.
Van Theodorus bevinden zich geen afstammelingen in Zoeterwoude.
6. Willibrordus Versteegen. Ook hij woonde op een boerderij aan de Weipoortseweg en wel op het huidige nummer 73. In Zoeterwoude stammen van hem af: W.J. Versteegen (Huize Emmaus), de kinderen van J. Versteegen Wzn. (Weipoortseweg 76 en 76a) en de kinderen van P. Versteegen Wzn. (kruidenier in de Weipoort).
Daarom richtte het zich nu op "Oma Maria", geboren te Zoeterwoude op 11-1-1825, als dochter van Jan van der Salm en Willemijntje van Winden.
1. Hugo van der Salm. Van hem zijn in Zoeterwoude geen nazaten bekend.
2. Alida van der Salm. Zij huwde met Johannes Kapteijn. Een afstammeling van haar was de bij ouderen welbekende Kapelaan Kapteijn uit Hoogmade. In Zoeterwoude heeft zij echter geen afstammelingen.
3. Cornelia van der Salm. Haar echtgenoot was -zowaareen Zwetsloot en wel Pieter, wiens "opa" (ook Pieter, zie boven) de broer was van "overovergrootvader" Dirk Leenderts. Een nazaat van haar in Zoeterwoude is L. Zwetsloot, Hoge Rijndijk 165a.
4. Catharina van der Salm. Zij is gehuwd met Theodorus Groenewegen. In Zoeterwoude heeft zij geen afstammelingen.
5. Simon van der Salm. Hij woonde op de ouderlijke boerderij Noord Aa 1, waar thans nog zijn kleinzoon S.J. van der Salm woont. Het onderzoek naar de familiebanden -steeds voorzover die Zoeterwoude betreffen-, rechtvaardigt hier een verdere onderverdeling.
Al deze familiebanden -sommige nauw, andere losser- zijn uitsluitend en alleen ontstaan doordat Dirk Zwetsloot en Maria van der Salm elkaar op 27 februari 1851 te Zoeterwoude het "ja-woord" gaven.
Artikel: 1978120101 Titel: Het hele jaar rond Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1978 Auteur(s): Secretariaat Oud Zoeterwoude
Met deze aflevering van "Suetan" wordt alweer een jaargang afgesloten. Wij zijn weer rond. Een grote verscheidenheid van onderwerpen kon weer ter sprake worden gebracht. Het is fijn te vernemen, dat dit wordt gewaardeerd.
Heel in het bijzonder vragen wij uw medewerking bij het opsporen en vastleggen van oude gebruiken, typerend voor Zoeterwoude. Een voorbeeld van zo'n oud gebruik werd in Suetan al eens gepubliceerd, in het artikel "Huwelijksaanzoeken en vrijages".
Dergelijk typische gebruiken kende Zoeterwoude natuurlijk het hele jaar rond.
SECRETARIAAT en REDAKTIE: Loethe 3, 2381 BK Zoeterwoude-Dorp; tel. 01715-2432
BETALINGEN: t.n.v. de Penningmeester Stichting "Oud Zoeterwoude"
of op giro 132068 van de Rabobank, Zoeterwoude,
133.
Artikel: 1978120304 Titel: Gemengde berichten Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1978 Auteur(s): Bosman, W.
Vacature secretariaat Door drukke huiselijke beslommeringen heeft onze 1e secretaris mevr. E.M. Bosman-Boonzajer, haar functie al enige tijd niet echt kunnen waarnemen. Deze situatie bevredigde haar natuurlijk niet. Zij heeft dan ook de wens te kennen gegeven haar job thans ook formeel te willen neerleggen. Het bestuur heeft dit gerespecteerd én het ontslag -onder dankzegging voor de bewezen diensten- aanvaard.
Mevr. G. Dorrepaai, die haar hele leven in Zoeterwoude-Rijndijk woont, berichtte ons n.l. dat wij het met onze bovengemelde mededeling geheel bij het verkeerde eind hadden.
In zijn artikel "Het Patrocinium der Parochiekerk van Zoeterwoude" zegt deze eerwaarde auteur n.l. letterlijk: Zoeterwoude bezat niet slechts een parochiekerk, in of bij het dorp gelegen, maar ook een kapel ter ere van O.L. Vrouw, waaraan het Vrouwenpad, de tegenwoordige Vrouwenweg, zijn naam ontleent.
134.
Artikel: 1978120404 Titel: Donateursbijeenkomst Rubriek/subrubriek: Algemeen /
Verschenen in: 1978 Auteur(s): Secretariaat Oud Zoeterwoude
De jaarlijkse donateursbijeenkomst wordt ook ditmaal gehouden omstreeks de verjaardag van onze Stichting: DATUM: 14 februari 1979 PLAATS: "Ons Huis", AANVANG: 20.00 uur Kosterspad 3.
Zoeterwoude-Dorp
Daarna verzorgt de heer Frans Hulsbos, beheerder van "Ons Huis", een lezing aan de hand van prachtige zelfgemaakte dia's over: "De schoonheid van Zoeterwoude".
Artikel: 1979030101 Titel: Van op de hak op de tak Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Dit was het motto waaronder de heer Frans Hulsbos op 14 februari jl. ter gelegenheid van de jaarlijkse donateursbijeenkomst een dia-lezing voor ons hield. Het bleek een heerlijk verhaal te zijn over "De schoonheid van Zoeterwoude". We werden meegevoerd langs prachtige oude boerderijen; we zagen vogels broeden in onze polders.
Het bleek een heerlijk verhaal te zijn over "De schoonheid van Zoeterwoude".
SECRETARIAAT en REDAKTIE: Loethe 3, 2381 BK Zoeterwoude-Dorp; tel. 01715-2432
BETALINGEN: t.n.v. de Penningmeester Stichting "Oud Zoeterwoude"
of op giro 132068 van de Rabobank, Zoeterwoude,
138.
Artikel: 1979030404 Titel: Van de wal in de sloot Rubriek/subrubriek: Polders / Bestuur
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Een rapportage over polders en waterschappen, Ons groene Zoeterwoude wordt doorsneden door een immens aantal sloten en vaarten. Daartussen staat nog een viertal molens; vroeger waren dat er veel meer. Het Zoeterwoudse was en is een typisch polderlandschap.
Ons groene Zoeterwoude wordt doorsneden door een immens aantal sloten en vaarten. Daartussen staat nog een viertal molens; vroeger waren dat er veel meer. Het Zoeterwoudse was en is een typisch polderlandschap.
Zoeterwoude heeft in de loop der eeuwen zeer vele van die polders en poldertjes gekend. Langzamerhand zijn die gecombineerd tot grotere eenheden, vaak ook over de gemeentegrenzen heen. Water pleegt zich nu eenmaal niet aan dat soort zaken te storen.
Populair gezegd, werden -zolanq Zoeterwoude bestaat- onze droge voeten gegarandeerd door de gezamenlijke inspanningen van het Hoogheemraadschap en onze polders.
Wat wij constateren is, dat met de wijziging van dit jaar een einde is gekomen aan een eeuwenoude wijze van waterbeheersing in Zoeterwoude.
139.
Artikel: 1979030505 Titel: Polderconcentratie rondom Zoeterwoude (1) Rubriek/subrubriek: Polders / Waterschap
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
NOORDWOUDE. Het Zoeterwoudse gebied ten oosten van de Weijpoortse Vliet valt onder het nieuwe Waterschap Noordwoude. De naam is goed gekozen, met een verwijzing naar de vroegere Noordplassen en het oerwoud (vgl. Hazerswoude, Zoeterwoude, Gelderswoude) die er het centrum van zijn. De volgende polders zijn in Noordwoude opgegaan: Noordwoude ligt onder de gemeenten Zoeterwoude, Hazerswoude, Waddinxveen, Boskoop, Moerkapelte, Bleiswijk, Benthuizen en Zoetermeer.
Polderconcentratie rondom Zoeterwoude (1)
Het Zoeterwoudse gebied ten oosten van de Weijpoortse Vliet valt onder het nieuwe Waterschap Noordwoude. De naam is goed gekozen, met een verwijzing naar de vroegere Noordplassen en het oer-woud (vgl. Hazerswoude, Zoeterwoude, Gelderswoude) die er het centrum van zijn.
De volgende polders zijn in Noordwoude opgegaan: Noordwoude ligt onder de gemeenten Zoeterwoude, Hazerswoude, Waddinxveen, Boskoop, Moerkapelte, Bleiswijk, Benthuizen en Zoetermeer.
Deze polder is een concentratie van de deels in Zoeterwoude gelegen Barrepolder (1399), de Oude Groenendijksche Polder (1483) -welk tweetal in 1813 is samengevoegd- en de Polder Nieuw Groenendijk (ca. 1591).
140.
Artikel: 1979030607 Titel: De Barre polder Rubriek/subrubriek: Polders / Barrepolder
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Tot het nieuwe Waterschap Noordwoude behoren, zoals wij zagen, wat Zoeterwoude betreft o.m. de diverse Gelderswoudse polders en de Oostbroekpolder. Aan al deze polders hebben wij in aflevering 26 van Suetan (oktober 1977) uitvoerig aandacht besteed. Het lijkt ons dan ook goed thans het oog te richten op het in Noordwoude resterende Zoeterwoudse gebied: de Barrepolder.
Tot het nieuwe Waterschap Noordwoude behoren, zoals wij zagen, wat Zoeterwoude betreft o.m. de diverse Gelderswoudse polders en de Oostbroekpolder.
Op 8 maart 1399 nemen Dijkgraaf en Hoogheemraden het besluit tot stichting van deze polder, die -deels in Zoeterwoude, deels in Hazerswoude gelegen- wordt begrensd ten oosten door de Rijndijk, ten westen door Burmade, ten noorden door de Zwiet (= Weipoortse Vliet) en ten zuiden door de nieuwe wetering die "de Wilken" werd genoemd.
141.
Artikel: 1979030809 Titel: Polderconcentratie rondom Zoeterwoude (2) Rubriek/subrubriek: Polders / Waterschap
Verschenen in: 1979 Auteur(s): De Ommedijck Het overgrote deel van het Zoeterwoudse gebied -dus voorzover niet liggend ten oosten van de Weipoort- valt onder het nieuwe Waterschap De Ommedijck. Met het typische gevoel voor traditie, zo eigen aan de waterstaats-experts, is ook in dit geval de naam voortreffelijk gekozen. De "as" van dit gebied wordt n.l. gevormd door de oeroude waterkering, bekend als de Omme Dijck.
Polderconcentratie rondom Zoeterwoude (2)
Minder bekend is dat ook in zuid-oost Zoeterwoude deze naam nog bestaat en wel bij de Ommedijkse Watering langs de Geer.
Het blijkt dat die Ommedijk zich nog veel verder naar het zuiden uitstrekt; hij liep van Leiden via Zoeterwoude en Stompwijk helemaal naar Wilsveen en Leidschendam.
Dit bewijst duidelijk het "as"-karakter van de Ommedijk ten opzichte de in het nieuwe waterschap opgenomen polders: De Ommedijk ligt onder de gemeenten Zoeterwoude, Leiden, Leidschendam en Zoetermeer.
Oorspronkelijk geheel, thans ten dele Zoeterwouds gebied. De polder werd gesticht op 5 oktober 1610. De vroegere Hofweg -verbinding tussen Zoeterwoude en Voorschoten liep langs deze polder.
Ook deze polder strekt zich uit over een groot deel van Zoeterwoude; gedeeltelijk ook liggend in Stompwijk (Gem.
In dit laatste jaar werd de Korsenpolder er bijgevoegd. De polder ligt in Zoeterwoude en Stompwijk.
142.
Artikel: 1979031415 Titel: Polder abc Rubriek/subrubriek: Polders / Bestuur
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Polder Archieven De positie van polders kan men in zeker opzicht goed vergelijken met die van gemeenten. Deze laatste hebben een grote mate van autonomie, doch voor bepaalde zaken heeft men goedkeuring nodig van hogere bestuurlijke organen, zoals de provincie. Bij de polders is iets dergelijks het geval. Men treedt zelfstandig op, maar voor de uitvoering van sommige besluiten heeft men toestemming nodig van "hogerhand", in onze omgeving o.m. van het Hoogheemraadschap van Rijnland.
143.
Artikel: 1979031616 Titel: Verlaten Rubriek/subrubriek: Infrastructuur / Waterwerken
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Heel belangrijke bouwwerken bij het goed functioneren van polders waren ook de zgn. verlaten. Dit waren sluisjes. die een tweeledig doel dienden: (a) de ontwatering, bij daartoe dienstig peil, en (b) het in- en uitvaren van/naar de polder. Een enorme polder als de Groote Westeindsche had 5 van die verlaten, waarvan twee op Zoeterwouds gebied: één in de Noordbuurtse Vaart ter hoogte van het Raadhuis.
Artikel: 1979060101 Titel: Gemengde berichten Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Nieuwe secretaris Dit kwartaal is er een zucht van verlichting opgegaan in huize Bosman, Loethe 3... Op 17 mei is n.l. de bestaande vacature in het secretariaat van de Stichting vervuld. Als onze nieuwe secretaris is benoemd de heer A.H.H. Geux -roepnaam "Fred"- die, alhoewel hij nog maar kort Zoeterwoudenaar en donateur is, inmiddels enthousiast aan zijn taak is begonnen.
Het adres luidt nu: Secretariaat Oud-Zoeterwoude Lebuïnusstraat 16, 2382 XP Zoeterwoude N.B. Voor zaken betreffende Suetan blijft het vanouds bekende adres, Loethe 3, onveranderd van kracht!
Natuurlijk komt daarbij het oude Zoeterwoude ook veelvuldig ter sprake!
SECRETARIAAT en REDAKTIE: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude-Dorp; tel. 071-894983
BETALINGEN: t.n.v. de Penningmeester Stichting "Oud Zoeterwoude"
of op giro 132068 van de Rabobank, Zoeterwoude,
147.
Artikel: 1979060613 Titel: 16 Kwartieren van Riny van Benten Rubriek/subrubriek: Genealogie / Familie
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Het publiceren van een kwartierstaat in de vorm van een schema, zoals in de inleiding vertoond, stuit op nogal wat practische problemen. (zie ook artikel 1979060305) Daarom wordt hier gebruik gemaakt van het zgn. nummersysteem Kekulé. Volgens dit systeem krijgt degeen wiens kwartieren worden opgegeven ("de probent") nr 1, zijn ouders de nrs. 2 en 3, zijn grootouders 4 t/m 7, Zijn overgrootouders 8 t/m 15 enz. Zo hebben alle mannelijke voorouders een even nummer, de vrouwelijke een oneven. Een echtpaar heeft altijd een even en opvolgend oneven nummer.
Door een puur toeval belandde het gezin in 1978 in Zoeterwoude... het dorp waar haar ouders zijn geboren en haar grootouders heel lang woonden!
2.Jan Johannes van Benten geb. Zoeterwoude 15-10-1901, overl. Wassenaar 31-7-1975, getr. Zoeterwoude 13-6-1929; H.T.M.-employé.
3. Elisabeth Maria Dobbe geb. Zoeterwoude 7-3-1909, overl. Den Haag 26-11-1947.
4. Theodorus Dirk van Benten geb. Zoeterwoude 17-8-1864, overl. Zoeterwoude 7-5-1926, getr. Zoeterwoude 23-4-1896; Timmerman.
5. Hester Alida Peschier geb. Veur 6-3-1872, over I. Zoeterwoude 9-1-1949.
31. Cornelia van der Krogt geb. Zoeterwoude 20-1-1817, overl. Stompwijk 1-12-1885.
148.
Artikel: 1979061416 Titel: En dan dit nog... Rubriek/subrubriek: Genealogie / Tips voor beginners
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
In opzet is een stamboom of kwartierstaat nauwelijks meer dan per persoon een kille registratie van naam, geboorte, eventueel huwelijk en overlijden. Daarmee is dan weer een heel leven afgehandeld. Als men zich daartoe zou beperken dan is de waarde van een dergelijk onderzoek natuurlijk vrijwel nihil. Op die manier leren wij immers niets over de mensen zélf, noch over de tijd en omstandigheden waarin zij leefden.
Zo beginnen de komende banden met Zoeterwoude zich al af te tekenen.
Schuin tegenover Willem van Benten woonde, aan "onze" kant, de Burgemeester van Zoeterwoude!
In het Oud-Archief Zoeterwoude zijn diverse van die lijsten uit de 18de eeuw aanwezig.
De besproken kwartierstaat heeft, vooral bij de meer recente generaties, heel duidelijke en stevige wortels in het oude Zoeterwoude.
Aan de op Zoeterwoude betrekking hebbende resultaten daarvan zullen wij dan t.z.t. ook gaarne in Suetan aandacht besteden.
Arie van Benten woonde in het pand thans Watertje 20, waarin het post kantoortje van Zoeterwoude-.
Artikel: 1979090101 Titel: Even voorstellen... Rubriek/subrubriek: Algemeen / Van het secretariaat
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Geux, A.H.H.
Hoewel in de vorige aflevering van Suetan mijn benoeming als nieuwe secretaris reeds is vermeld, wil ik mij toch nog even aan de donateurs van Oud Zoeterwoude voorstellen. Sinds het najaar van 1977 werk ik als econoom bij een ministerie in Den Haag. Zodoende ben ik, op zoek naar een huis in die omgeving, aan de Rijndijk neergestreken.
Hoewel in de vorige aflevering van Suetan mijn benoeming als nieuwe secretaris reeds is vermeld, wil ik mij toch nog even aan de donateurs van Oud Zoeterwoude voorstellen.
Als krap twee jaar Zoeterwoudenaar heb ik toch niet lang geaarzeld om actief deel te nemen in de Stichting Oud Zoeterwoude.
Enerzijds omdat ik een warme belangstelling heb voor (plaatselijke) historie, anderzijds omdat ik mij al snel ben gaan thuisvoelen in het gastvrije Zoeterwoude.
SECRETARIAAT en REDAKTIE: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude-Dorp; tel. 071-894983
BETALINGEN: t.n.v. de Penningmeester Stichting "Oud Zoeterwoude"
of op giro 132068 van de Rabobank, Zoeterwoude,
152.
Artikel: 1979090616 Titel: Miltvuur, een ramp in Zoeterwoude 1769 Rubriek/subrubriek: Geschiedenis / Rampen
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Het Zoeterwoudse landschap is door de eeuwen heen beheerst door hetzelfde beeld: sappige weiden met daarin vredig grazend en herkauwend vee. Dit kan men niet alleen zonder moeite afleiden uit de huidige situering van onze boerderijen en uit de familie-overleveringen, maar ook uit de archieven en andere oude geschriften.
Miltvuur, een ramp in Zoeterwoude 1769
Erg bekend is in dit verband het volgende rijmpje over het Dorp Zoeterwoude, dat voorkomt in het 18-de eeuwse boek "De Nederlandsche Staden Dorp- Beschrijver" (deel VII, Rhijnland):
Het Ambacht van Zoeterwoude bestaat meestal uit Heerlyk Weiland, zo dat hieruit uitneemende Booter valt, doch het is ons werk niet om te beslissen of hier de beste Booter gelegd word, die onder de naam Leidsche Booter bekent is, dewyl er meer Ambachten onder Rhynland naar dien roem dingen.
Hoe dit laatste ook zij, het staat wel vast dat Zoeterwoude bekend -of zeg maar beroemd was om zijn weilanden, zijn veeteelt en zijn zuivelprodukten.
Helaas maakte dit ons Zoeterwoude ook zeer kwetsbaar voor besmettelijke vee-ziekten, zoals miltvuur.
Dit nummer van Suetan is verder helemaal gewijd aan de reusachtige, door miltvuur veroorzaakte ramp die zich in 1769 hier in Zoeterwoude heeft voorgedaan.
Vervolgens zullen wij nader ingaan op de situatie te Zoeterwoude, om tenslotte vast te stellen dat wij nog vandaag de dag de gevolgen van het een en het ander in ons landschap kunnen aanschouwen.
Uit het in ons Raadhuis aanwezige "Oud Archief Zoeterwoude" blijkt dat het -net als tegenwoordiga- in 1714 verplicht was om regelmatig opgaven te verstrekken over de mate, waarin "de besmettelijke ziekte" (lees: miltvuur) voorkwam.
Op de pagina hiernaast is de eerste bladzijde van dat formulier afgedrukt, zoals het hier in Zoeterwoude voor de maand oktober 1769 werd ingevuld; in totaal besloeg die opgave drie pagina's.
Het hieronder afgedrukte stuk uit het "Oud Archief Zoeterwoude" bewijst, dat ook bij ons in de buurt een dergelijk verbod van veevervoer gold en.... dat op de naleving daarvan wel degelijk controle plaatsvond.
De situatie in Zoeterwoude
De veeteelt en de daarmee samenhangende zuivelproduktie waren in de 17-de en 18-de eeuw voor Zoeterwoude enorm belangrijk.
Het is duidelijk dat Zoeterwoude op die manier bijzonder kwetsbaar was bij een eventuele miltvuur-epidemie.
In het vierde kwartaal van 1769 blijkt zich inderdaad zo'n dramatische ontwikkeling in Zoeterwoude te hebben voorgedaan.
Er is weinig voorstellingsvermogen nodig om te begrijpen, dat deze epidemie voor Zoeterwoude rampzalig is geweest.
Uit de stukken blijkt dat de epidemie zich landelijk al in de eerste paar maanden van 1769 aankondigde. In Zoeterwoude was er toen echter nog niets aan de hand.
De epidemie was afgelopen. Zoeterwoude's welvaart ook.
Verloop van de Zoeterwoudse rundveestapel in het 4-de kwartaal 1769; opgave van 118 veehouders. samengesteld uit de verplichte opgaven, nog aanwezig in het "Oud Archief Zoeterwoude" [Inv. nr. 76).
Het is wel duidelijk dat het miltvuurdossier het "Groot-Zoeterwoude" van destijds betreft; ook het gebied ten westen van de Rijksweg A4, dat nu tot Leiden behoort.
Huidig Zoeterwoude
Deze laatste was zowel bij het begin van de epidemie als aan het einde ervan onbetwist Zoeterwoude's grootste veehouder.
Hierboven en in Tabel 2 komen wij al heel wat ook nu nog in Zoeterwoude bekende achternamen tegen.
Aa, 36. Maarten Berg, 37. Gerrit Overdevest, 38. Geuze v. Meegen, 39. Corn. A. de Bruijn, 40. Pieter Overrijnden, 41. Joh. v.d. Lee, 42. Pieter Overdevest, 43. Mouring Rijgersberg, 44. Frans v. Beijeren, Tabel 2; samengesteld uit de verplichte opgaven, nog aanwezig in het "Oud Archief Zoeterwoude" (tnv. nr. 76).
Helaas is dit in het "Oud Archief Zoeterwoude" niet na te gaan.
Dergelijke incidentele "gelukjes" en de paar verlies-beperkende maatregelen, als verkoop en slacht, nemen toch niet weg dat Zoeterwoude een enorme klap heeft gekregen.
Een bijkomend probleem van de epidemie was, waar men met alle cadavers van het aan miltvuur gestorven rundvee naar toe. moest. Dit gold niet alleen voor Zoeterwoude, maar voor het hele getroffen gebied van Noorden Zuid-Holland.
Als men ziet dat wij hier in Zoeterwoude in dat ene kwartaal van 1769 al 1461 dode dieren telden, dan kan men zich voorstellen hoe groot het totale probleem wel was.
Koebosjes in Zoeterwoude
Wie zijn ogen de kost geeft, kan in Zoeterwoude dan ook op verscheidene plaatsen "koebosjes" aantreffen, zoals in het Westeinde, in de Zuidbuurt, in de Grote Polder en in de Weipoort.
Op de achterzijde van dit stuk (uit het "Oud Archief Zoeterwoude"} staat met de hand geschreven: "Vertoond te Leijden Om te Vervoeren naar Zoeterwoude Den 25 April 1769. A. V. Loo".
Artikel: 1979120101 Titel: Blaas eens in de bus Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Secretariaat Oud Zoeterwoude
Bussen als hiernaast op de foto getoond, werden vroeger door de IJsclub neergezet op de door haar aangelegde ijsbanen. Het was de bedoeling dat de gebruikers van die banen daarin hun vrijwillige bijdragen deden, ter instandhouding van het goede werk van de club. De foto plaatsen wij allereerst omdat deze Suetan voor een belangrijk deel is gewijd aan de ijspret in het oude Zoeterwoude.
De foto plaatsen wij allereerst omdat deze Suetan voor een belangrijk deel is gewijd aan de ijspret in het oude Zoeterwoude.
SECRETARIAAT en REDAKTIE: Lebuïnusstraat 16 2382 XP Zoeterwoude-Dorp; tel. 071-894983
BETALINGEN: t.n.v. de Penningmeester Stichting "Oud Zoeterwoude"
of op giro 132068 van de Rabobank, Zoeterwoude,
156.
Artikel: 1979120303 Titel: Oud Zoeterwoude presenteert... Donateursbijeenkomst Rubriek/subrubriek: Algemeen / Jaarvergaderingen
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bestuur Oud Zoeterwoude
Onder deze "kop" hebben wij U in het vorige nummer van Suetan dringend verzocht om bij te wonen onze presentatie van het schitterende diaklankbeeld over de "Goudse Glazen". Aan deze oproep heeft U in groten getale voldaan. Een werkelijk stampvolle zaal heeft die avond bijzonder genoten. Op die manier is het een waar genoegen om iets te organiseren.
Oud Zoeterwoude presenteert...
157.
Artikel: 1979120404 Titel: Uit Rubriek/subrubriek: Infrastructuur / Waterwerken
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bosman, W.
Een simpel berichtje in de pers meldde onlangs dat het Verlaat van Burmade is gesloopt. Zoeterwoude heeft daarmee een interessant monument verloren.
Zoeterwoude heeft daarmee een interessant monument verloren.
158.
Artikel: 1979120505 Titel: Thuis Rubriek/subrubriek: Algemeen / Informatief
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Bestuur Oud Zoeterwoude
Eindelijk heeft onze Stichting dan toch een "eigen huis" en wel de vroegere telefooncentrale in het Dorp, aan het begin van de Noordbuurtseweg.
159.
Artikel: 1979120610 Titel: De ijsclub "Zoeterwoude" anno 1895 Rubriek/subrubriek: Sport & recreatie / Schaatsen
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Hoeven, Gerard van der
Oudste vereniging van Zoeterwoude bestaat 85 jaar! Zoeterwoude kent vele verenigingen. Verenigingen die allemaal zijn opgericht met een bepaalde doelstelling. De IJsclub Zoeterwoude is de oudste binnen onze dorpsgrenzen. De oorspronkelijke doelstelling is echter niet het ijsvermaak, hoe vreemd dit ook heden ten dage moge klinken.
De ijsclub "Zoeterwoude" anno 1895
Oudste vereniging van Zoeterwoude bestaat 85 jaar! Zoeterwoude kent vele verenigingen. Verenigingen die allemaal zijn opgericht met een bepaalde doelstelling.
De IJsclub Zoeterwoude is de oudste binnen onze dorpsgrenzen.
"De Vereeniging" opgericht den 4 februari 1895 en gevestigd te Zoeterwoude, stelt zich in hoofdzaak ten doel, als middel van werkverschaffing, in de gemeente Zoeterwoude, ene IJsbaan te doen maken voor schaatsenrijders en eene voor sleden..." aldus een gedeelte van artikel 1 van de Statuten.
STATUTEN der IJSCLUB "ZOETERWOUDE"
De Vereeniging.. opgericht den 4 Februari 1895 en gevestigd te Zoeterwoude, stelt zich in hoofdzaak ten doel, als middel van werkverschaffing, in de gemeente Zoeterwoude, eene IJsbaan te doen maken voor schaatsenrijders en eene voor sleden, (en wanneer de kas het toelaat, het houden van hardrijderijen).
"IJSCLUB "ZOETERWOUDE"
160.
Artikel: 1979121112 Titel: Volksleven in Zoeterwoude Rubriek/subrubriek: Sport & recreatie / Schaatsen
Verschenen in: 1979 Auteur(s): Paardekooper sr., C.P.J.
IJsvreugde Als er sterk ijs was kwam er leven in de stille wintertijd en als de vorst laat optrad werd door de ijsvreugde de vaste avondpret doorbroken. Met het schaatsrijden kwamen er veel kennismakingen voor de jongelui tot stand. Toch betekende het niet altijd verliefdheid als een jongen een meisje aanzocht om schaats te rijden; als een meisje goed kon rijden was dit op zich zelf voor een jongen de uitzonderlijke bekoring.
Volksleven in Zoeterwoude
Zoekresultaat verdeeld over 30 pagina's, met elk (max.) 40 publicaties:
